We zijn allemaal al een tijdje bezig met het werken met V8, al dan niet met de Update V8.OT. Natuurlijk is nog lang niet alles behandeld, daar hebben we een flinke tijd voor nodig, maar uit reacties van veel gebruik(st)ers begrijp ik dat ze al met aardig wat basisbegrippen uit de voeten kunnen.

Er is een geweldige optie in de Software V8, die we nog helemaal niet bekeken hebben: Kruissteken maken: een prachtige manier om op een andere manier machinaal te borduren.

Laten we eens kijken hoe alles in elkaar zit bij V8 voordat we iets gaan ontwerpen/maken: kruissteken zijn via handwerk heel erg populair, en met de machine zijn ze prachtig na te bootsen, zeker ook omdat er grote vlakken opgevuld kunnen worden met een laag steekaantal. Het kan voor randen en letters, voor grote en kleine projecten gebruikt worden. Je kunt er moderne werkstukken van maken, maar ook antieke merklappen. Ook kun je het maken van kruissteken combineren met applicaties: kortom – mogelijkheden te over.

Anders dan bij gewoon machinaal borduren, kun je geen verschillende steektypes, hoeken, effecten ed. aanbrengen bij het maken van kruissteken. Je kunt alleen diepte en effect aanbrengen door kleurgebruik, schaduwtinten ed.. Dat is dan ook de reden dat bij veel kruissteekprojecten er meer kleuren/garens gebruikt worden. Je neemt bv. niet alleen één kleur geel, maar misschien wel 3 of 5 of wel meer tinten geel, om een bepaald effect te krijgen.

Ook werk je niet op opengeweven stoffen, zoals bij handmatig kruisteek borduren vaak wel het geval is, maar kun je op dichtgeweven stoffen werken die je in de ring spant, of ‘zwevend’ met versteviging gebruikt.

Bij bovenstaande afbeelding zie je welke types kruissteken je kunt maken via de Software V8: de gewone (volle kruissteek) natuurlijk, oftewel  een hele kruissteek, die een X vormt.

Het overall effect hangt af van welke steek van de X onder- of boven ligt. Of de schuine helft van de kruissteek die naar links wijst, of de schuine helft van de kruissteek die naar rechts wijst. Je kunt ook mixen voor een speciaal effect.

Een Driekwart kruissteek wordt meestal gezet, om daar een Halve kruisteek aan toe te voegen: een heel apart effect wordt bereikt voor eerst de Halve kruissteek te maken, en die vast te zetten met een kwart kruissteek. Het lange deel van de Driekwart kruissteek kan zowel / richting op gaan, als \ richting.

Het komt vaak voor dat een Driekwart kruissteek van verschillende kleuren hetzelfde vierkant delen: mix hun posities om zo verschillende effecten te bereiken. Dat is toch een heel andere effect dan handmatig Driekwart kruissteken maken, toch?

Een Halve kruissteek is een enkele diagonale lijn die / of \ richting opstaat. Halve kruissteken worden meestal gemaakt voor schaduwen en achtergrondeffect. De steek kan vanuit elke hoek gemaakt worden, dus vier mogelijkheden. Soms worden twee halve kruissteken gemaakt, elk van verschillende kleur/garen, om bij elkaar weer een volle kruissteek te maken.

Een halve kruissteek kan in elke richting gemaakt worden, afhankelijk van het effect dat je wilt bereiken. Als halve kruissteken bv. gebruikt worden om een vogelveer (of nerven van een blad) te maken, dan moeten ze in tegenovergestelde richtingen staan bij de basis van de vogelveer (of het blad).

Een Kwart kruissteek wordt gemaakt om meer bewerkelijke patronen te maken. Kijk maar naar het voorbeeld hierboven.

Een Mini kruissteek zijn twee steken van gelijke afmeting, die elkaar in het midden kruisen, en een X vormen, waarbij ze slechts een kwart van een vierkant bedekken. Je kunt deze mini kruissteek gebruiken om details aan te geven, bv. ogen, of om een dichter/voller effect te maken bij delen van je borduurwerk. Er is minder van de stof te zien dan bij de andere kruissteken.

Een Rechtopstaande kruissteek wordt gemaakt door een horizontale en een verticale steek, die elkaar in het midden kruisen. Je krijgt zo een +. De steken kunnen diagonaal op het werkblad gezet worden, of in een horizontale of verticale lijn.

Een Dubbele kruissteek bestaat uit twee volle kruissteken die met een hoek van 90° op elkaar gezet zijn: 4 enkelen lijnen dus. Deze kruissteek lijkt op een ster, en wordt over het algemeen gebruikt om hier en daar een ‘ster’ of ‘sneeuwvlokjes’ op het werk te maken, of om een rij te maken voor een decoratieve rand.

Meestal is de bovenste draad van het onderste kruis de steek die op 135° vanaf de horizontale steek ligt, en de bovenste draad van het overlappende kruis de horizontale steek.

Een Verlengde kruissteek bestaat uit twee steken van gelijke lengte, die een kruis vormen tot een X. Er zijn twee soorten:
* Verlengde horizontale kruissteek – deze hebben meestal de halve hoogte van een normale kruissteek.
* Verlengde verticale kruissteek – deze hebben meestal de halve breedte van een normale kruissteek.

De Franse knoopjes worden normaal gesproken handmatig gemaakt om zo een 3D effect te krijgen voor speciale delen van een borduurwerk, bv. voor het maken van oogjes, of in plaats van kraaltjes. Traditioneel werden ze veel gebruikt in ‘Witwerk’ met zeer exclusieve katoen en fijne zijden garens.

Franse knoopjes via deze software kunnen gebruikt worden in combinatie met andere kruissteek types. Gebruik ze ook hier voor ogen, voor knoopjes, stipjes, bv. in bloemhartjes, of in plaats van kralen zoals bij handwerk (denk hierbij aan Kerstornamenten), maar ook om het puntje van te ‘i’ te verduidelijken.

Denk er ook eens aan om ze als decoratieve rand te gebruiken: bv. met kleurrijk metaalgaren of multicolor katoen of rayon. Franse knoopjes kunnen het beste gemaakt worden bij grote vlakken/rasters.

En dan zijn er nog de kruissteek randen. Je kunt kruissteken gebruiken om de buitenrand van een rand te maken, maar ook kun je kruissteek met een ander steektype combineren voor speciale effecten.

Je kunt outlines maken met een Enkele lijn of met een Volle Kruissteek of een combinatie van beiden voor een dichtere rand. Hierbij even een ‘weetje'”een Enkele lijn wordt door de software gezien als een Rand, terwijl een Volle kruissteek gezien wordt als een vulsteek. Het is belangrijk dat je dit weet als je een rand wilt verwijderen, omdat de enkele lijn verwijderd kan worden als een enkelvoudig object, maar een volle kruissteekrand niet.

Randen met een enkele lijn worden alleen gebruikt om randen te maken of details toe te voegen. Een enkele lijn kan op elke zijkant van een vierkant geplaatst worden. Klik op de zijkant waar je de lijn op wilt plaatsen: je kunt dat alleen op die ene zijkant doen, maar ook kun je een enkele lijn op alle zijden van den vierkant maken. Je kunt dit plaatsen van een enkele lijn uitvoeren bij een leeg vierkant, maar ook als er al een kruissteek in geplaatst is.

Randen met een volle kruissteek kunnen ook gebruikt worden als decoratieve buitenkant van een kruissteekfiguur. Als je deze volle kruissteek wilt gebruiken voor de rand, wordt het hetzelfde kruissteek type die geselecteerd is in de Vulsteek type lijst. Je kunt dit wijzigen door het type Vulsteek te veranderen.

Je kunt delen van een kruissteek op verschillende manieren in verschillende delen van een vierkant zetten, om zo speciale patronen te maken. Je kunt dit direct doen door pixel-voor-pixel te werken, of door de Vulsteek op een bepaalde manier in te stellen. Je kunt ook met gedeeltelijke kruissteken op verschillende manieren variëren, zoals je hierboven bij diverse soorten kruissteken hebt kunnen zien. Hierbij dan even een opsomming van de mogelijkheden, waarbij beter gekeken wordt naar de steek zelf.

Drie-kwart kruissteken – kwart-en driekwart kruissteken kunnen gebruikt worden om rondingen langs randen van borduurmotieven beter te laten verlopen.

Halve kruissteken – deze kunnen gebruikt worden om objecten een ‘luchtig’ uiterlijk te geven. Je kunt ze ook gebruiken  om volle kruissteken te maken met 2 kleuren.

Kwart-kruissteken – kwart- en driekwart kruissteken kunnen gebruikt worden om randen af te ronden. Je kunt ze ook gebruiken om een volle kruissteek te maken, met uiterlijk 4 kleuren.

Mini kruissteken – gebruik deze voor details zoals ogen of voor een dichter geheel bij delen van je ontwerp.

Verlengde kruissteken – verticaal en horizontaal verlengde kruissteken worden gemaakt door twee steken van gelijke lengte tot een kruis (X) te vormen. Ze kunnen resp. de linker, rechter, boven- of onderkant van een vierkant vullen.

Combinatie van steken – kwart –  halve – en driekwart kruissteken kunnen gecombineerd worden om zo fijne, dichte volle kruissteken te maken, of te werken met meerdere kleuren. Je kunt ook minikruissteken, verlengde verticale of – horizontale kruissteken en outline steken combineren.

Volgende keer verder met het onderwerp ‘Kruissteken’ van V8:

kijk je volgende keer weer mee?

Borduurgroeten
Sylvia Kaptein
Sylvia’s Art Quilts Studio
www.sylviasartquilts.nl