Creatieve berichten over borduren

48: Bernina Embroidery Software 8 – Trapunto deel 1

Het eerste BERNINA Software V8 bericht van het nieuwe jaar: de komende weken ga ik onderwerpen behandelen nav. verzoeken van gebruik(st)ers van deze enorm uitgebreide Borduursoftware. Eén van de veelgevraagde onderwerpen om te behandelen is Trapunto, één van de ‘Raised Embroidery’ technieken die je via V8 toe kunt passen. Ik ga een uitleg geven en een motief borduren, om te zien hoe dat gaat.


Wat is Trapunto?
Bij het quilten is dit het extra opvullen van quiltmotieven (met lossen tussenvulling zoals katoen, of dikke garens), om de motieven ten opzichte van het quiltwerk omhoog te laten komen = 3D effect: zo werd het – traditioneel – met de hand gemaakt. Maar het kan ook met de naaimachine: als je zo een trapunto effect wilt bereiken, dan knip je van het motief dat je extra wilt laten opvallen de vorm 1 x uit luchtige/hoge tussenvulling, zet dit achter het motief (of motieven), en dan pas zet je de gewone tussenvulling tussen de voorkant en achterkant van de quilt. Door vervolgens langs de motieven te quilten (bijna niet er in) en de ‘negatieve’ ruimte van de quilt (zeer) intensief te quilten, komen de figuren met extra vulling omhoog = 3D effect. Dit geeft een bijzonder effect aan je werkstuk.

Bij het borduren kun je bv. meerdere lagen garen over elkaar heen laten lopen ipv. extra vulling. Je ontwerp moet dan wel op de juiste manier 3D zijn, speciaal met de ‘Verhoogde Satijnsteek Omlijning’, of ‘Verhoogde Satijnsteek’ als vulsteek. Het beste is dan wel om je monitor te kalibreren: ga hiervoor naar ‘Instellingen’  op de bovenste menu balk, en klik op ‘Scherm kalibreren’:


een menu verschijnt met instellingen. Meet met een liniaal de breedte en hoogte van de rechthoek/het menu zelf, en zet die maten er in mm in (bij mij is dat 87 mm en 56mm, kan bij jou heel anders zijn). Dit kalibreren doe je om – als je 1:1 de motieven bekijkt (op ware grootte dus) – je de motieven dan daadwerkelijk op ware grootte kunt bekijken. Vul dus voor jezelf de waarden in en klik op OK.


Op bovenstaande afbeelding zie je een Trapunto Roos, gemaakt met satijnsteken: alleen met deze steek kun je het verhoogde effect bereiken. Dit ziet er prachtig uit, toch? De roos staat standaart bij je BERNINA Borduurbibliotheek, onder 3D Embroidery – naam: Raised_Satin_Pink_Rose.ART80. Deze vorm van Trapunto wordt ook wel ‘Opgevuld borduurwerk’ genoemd.


Om nu eens te zien waar dit kant-en-klare Trapunto borduurwerk uit bestaat, zet ik het op mijn werkblad (dubbelklikken op het ART80 bestand). Ik selecteer de roos in z’n geheel en kijk op de stekenbalk welke steken/opties er geactiveerd zijn. Via de twee gele pijltjes geef ik dat voor je aan: als vulsteek is de Verhoogde Satijnsteek gebruikt, maar ook de optie ‘Verstevigingslaag’ is geactiveerd.


Als je op het laatste klikt met je rechter muisknop, komt er een menu ‘Effecten’ naar voren. Daar zie je dat er twee verstevigingslagen gebruikt zijn:
1) Rond de Rand = steeklengte 2.00mm, steekspatiëring niet geactiveerd, ruimte vanaf de rand: normaal.
2) Zigzag = steeklengte 3.60mm, steekspatiëring 2.00mm, ruimte vanaf de rand: normaal.


Op hetzelfde menu klik ik linksonder op ‘Eigenschappen’, en zie dat het Vultype ‘Verhoogde Satijnsteek’ is. De Satijnsteek spatiëring staat bij ‘Handmatig’ aangevinkt, waarde 0.30mm, en bij ‘Laag’ staat 4. Dat betekent dat dit motief uit 4 lagen bestaat, wat voor het verhoogde effect zorgt.


Om dat allemaal beter te bekijken, ga ik het borduurproces van deze 3D Roos bekijken via ‘Steek-speler’. Die zet ik op de langzaamste stand, om alles rustig te kunnen volgen. Als eerste wordt het eerste deel van het groene blad gemaakt: de eerste verstevigingslaag wordt gemaakt van stiksteken.


Daarna wordt een eerste laag gemaakt van satijnsteken, ruim binnen in het blad.


Een tweede laag satijnsteken komt daarna, over de 2e heen: zie pijl – ik heb de Steek-speler nog niet helemaal tot het einde van deze laag laten doorlopen, om het verschil tussen de 2e en 3e laag goed te kunnen laten zien. De 3e laag wordt iets buiten de 2e laag gemaakt, om zo het blad nog meer op te vullen/hoogte te geven.


Daarna de derde laag satijnsteken: zie pijl – weer even gedeeltelijk door laten lopen om het zichtbaar te maken.


En als laatste de vierde laag satijnsteken: het blad is nu volledig opgehoogd, maar nog niet klaar. Wat je tot nu toe hebt gezien zijn alle ‘onderlagen’: één laag met verstevigingssteken, en 4 lagen satijnsteken.


Nu komt er nog een laag met de defnitieve satijnsteken, die de bovenkant van het borduurwerk zullen vormen. Het blad bestaat dus eigenlijk uit 6 lagen*!
De steek-speler loopt verder, en ook het 2e deel van het blad wordt op dezelfde manier gemaakt, laag voor laag. Je ziet het 3D effect al prima verschijnen. En zo wordt ieder apart deel van de roos in diverse lagen opgebouwd.


Ook al is dit niet zo’n groot borduurmotief – ca. 80 x 125 mm – het aantal steken is wel veel: 20.479. Dat komt door alle lagen. Je moet er dan ook de tijd voor nemen om zo’n 3D motief te (laten) borduren. Als ik via ‘Afdrukvoorbeeld’ de gegevens bekijk, zie ik dat er bij de looptijd 0.38.48 (uur/min/sec) staat – dat geldt alleen als je het op hoge snelheid laat borduren. Ik zet de snelheid liever links van het midden, oftewel niet al te snel, om er zeker van te zijn dat het motief mooi geborduurd gaat worden.


Omdat ik het 3D roosje zelf wil gaan borduren, heb ik de materialen uitgekozen: ik ga werken op een sandwich van katoenen quiltstof, tussenvulling 100% bamboo (Matilda’s Own) en een bovenkant van een katoenen quiltstof (zwart met bloemetjes). De kleur van de garens heb ik op de bovenstof aangepast: warmrood met olijf/helder groen: beiden van Sulky 100% Rayon, resp. kleuren 1263 (rood) en 1332 (groen).


Aangeraden wordt dat je een wateroplosbare topping gebruikt, bij dit werk in de borduurring: ik gebruik Madeira Wash Aqay FILM: eens kijken hoe dat zich houdt. Overigens: ik span alles niet letterlijk in, maar laat de materialen zweven op een basisversteviging Filmoplast: dát span ik in de borduurring, haal de papieren bovenlaag weg op het gebied waar op geborduurd gaat worden en plak de sandwich van stof/tussenvulling/stof er bovenop, in het midden. Dan leg ik de Madeira Film daar weer boven op en breng de ring naar de borduurmachine (BERNINA 770QE met borduurmodule).


Omdat alles los ligt (de sandwich heb ik niet gespeld, en de Film laag ligt er helemaal los bovenop), laat ik eerst rondom een rijgsteek zetten.


Dit kun je via je B770QE scherm aangeven: het icoontje met de rechthoekige rijgsteek. Zo zitten alle lagen door en door op elkaar en kan het niet meer verschuiven tijdens het borduren. Je ziet dat die optie geactiveerd is, omdat er een gele rand omheen gekomen is. Ook heb ik de automatische knipfunctie ingeschakeld (gele rand).

En dan ga ik – net als bij V8 via de steek-speler – alles langzaam laten borduren om te zien hoe dat in z’n werk gaat. Wat me opvalt is dat – omdat de snelheid laag is – het nu ca. 184 minuten zal duren voordat het motief geborduurd is. Maar nogmaals: liever langzaam, zodat ik het goed kan bekijken, en dat alles goed gaat.


Het eerste deel van het linker blad wordt geborduurd: de verstevigings steken worden gemaakt, net als bij V8 kun je dit zo goed zien.


Dan volgt de eerste laag van satijn/vulsteken, Wat me opviel is – daar waar het motief breed is – de machine beduidend langzamer gaat werken, om de afstand van de ene kant naar de andere kant te overbruggen. Dat hoort zo, want als alles sneller zou gaan, komen er meer verstoringen (mede de reden waarom de machine zo lang over dit motief doet).


De tweede laag,


De derde laag,


En de vierde laag. Dit is nog steeds deel van de opvulling/verhoging.


Uiteindelijk komen de bovenop liggende steken erbij, en wordt het volgende deel van het blad van verstevigings steken voorzien. Zie je hoe mooi bol het eerste deel van het groene blaadje staat?


En zo gaat het verder: op de afbeelding hierboven wordt het rode deel van de roos zelf gemaakt. Als je goed kijkt zie je dat bij het deel waar de naald nu bezig is, de onderlagen uit diverse stukken/met tussenstappen bestaan: dit gebeurt alleen bij de onderliggende lagen satijnsteken. Meer tussenstappen bij de onderlagen zorgt ervoor dat die stabieler zijn. De bovenlaag wordt daar naderhand strak overheen geborduurd en kan dus in één keer gemaakt worden.


Hierna heb ik het borduurwerk uit de borduurring gehaald, Madeira Film/bovenlaag er afgehaald – scheurt heel makkelijk weg. Daarna alles nast gemaakt met de plantenspuit, om de restjes Film tussen de gemaakte figuren weg te krijgen, en vervolgens opgespannen. Je kunt het werkstuk ook uitwassen, maar kijk uit dat je de steken niet verstoort! Het opgespannen werk heb ik een nachtje laten drogen (op de afbeelding zie je dat het rondom de roos flink nat gemaakt is.)


Daarna ben ik stukken stof en tussenvulling toe gaan voegen, om het geheel groter te maken, en wel op de Crazy Patchwork manier.


Een aantal siersteken (alleen de satijnsteken) met gemêleerd garen in warme kleuren gemaakt langs de naden..

en later nog een paar rijen (3 langs elke kant), maar niet helemaal vol met steken, want ik wil de print van de stofjes goed blijven zien. Het geheel geheel afgesneden op het formaat van een kussen: ca. 40 x 40 cm + naden.


Achterkant gemaakt met opening, op elkaar genaaid – daarbij heb ik bij het overslaande deel een reepje tussenvulling onder de naad gezet en nog wat siersteken gemaakt: leuk hoe dat een beetje gaat golven.


Voorkant kussenhoes en achterkant op elkaar genaaid, hoekjes afgeknipt en gekeerd.


Binnenkussen er in en zo heeft de 3D/Trapunto geborduurde roos een functie gekregen: als blikvanger op een Crazy kussen. Het staat heel gezellig op de rieten stoel.

VOLGENDE KEER: Wil je zelf een Trapunto motief maken? Daar gaan we dan mee aan de slag.

Kijk je dan weer mee?

Borduurgroeten
Sylvia Kaptein
Sylvia’s Art Quilts Studio

 

(* het aantal lagen van de satijnsteek bij 3D borduren kun je aanpassen: wil je minder, verlaag het aantal lagen. Het werk wordt wel platter. Wil je meer? Kijk tot hoever je kunt gaan, maar bedenk dat het op den duur niet meer te borduren is!)

Gerelateerde inhoud die interessant voor je is

Commentaren op dit bericht

0 reacties

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Beste bezoek(st)er van de BERNINA blog,

Om afbeeldingen bij de commentaarfunctie te publiceren, moet je je op de blog aanmelden. Hier kun je je aanmelden.

Ben je nog niet op de BERNINA blog geregistreerd? Hier kun je je registreren.

Hartelijk dank,

Jouw BERNINA blogteam