5 tips voor het naaien van tafelzeil, imitatieleer en gelamineerde stof

Imitatieleer, tafelzeil en gelamineerde stoffen vind ik persoonlijk heerlijke materialen om mee te werken. Als je eenmaal een paar dingen weet dan draai je je hand er niet meer voor om en maak je in no-time mooie dingen ermee. Een waterdichte tas of een cirkelrokje zonder te zomen… verschoonmatjes of een luier-etui… babyslofjes… Je kunt er van alles van maken.

Alle stoffen die een plastic laag hebben, dus tafelzeil, imitatieleer en gelamineerde stoffen noem ik vinyl. Vinyl is waterafstotend en makkelijk schoon te vegen met een vochtig doekje, dus vlekken en vuil zijn zó verdwenen.

Zo herken je de verschillende soorten:

Tafelzeil heeft een pvc bovenlaag en een zachte ‘non-woven’ vliesrug. Het kan zowel glanzend als mat zijn. De keuze is enorm, er zijn letterlijk duizenden verschillende dessins verkrijgbaar en het wordt op veel plekken verkocht.

Mexicaans tafelzeil is een beetje anders dan gewoon tafelzeil. Het heeft namelijk een dun laagje draadjesweefsel als achterkant. Mexicaans tafelzeil is glanzend, stevig en heel duurzaam.

Imitatieleer wordt ook wel kunstleer, skai, pleather of ‘vegan’ leer genoemd. Het ziet er aan de bovenkant uit als leer en is in heel veel verschillende kleuren en texturen verkrijgbaar. Er bestaan ook rekbare “stretch” varianten. De achterkant is meestal van stof. Je kunt imitatieleer zelfs in goud, zilver, en krokodil-achtig materiaal vinden. En het is relatief goedkoop, zeker als je het vergelijkt met de prijs van écht leer. Veel van de tips in dit bericht gelden trouwens ook voor echt leer.

Gelamineerde stof is dunner en flexibeler dan tafelzeil of imitatieleer. Daardoor is het bijvoorbeeld ook goed te gebruiken in baby-slabbertjes. Het is een katoenen stof die een polyurethaan coating gekregen heeft. Gelamineerde stof is wasbaar in de wasmachine.

Op de volgende dingen moet je letten wanneer je vinyl gaat verwerken met je naaimachine:

Gebruik het juiste naaivoetje

Dit is waarschijnlijk de belangrijkste tip die ik je kan meegeven. Tafelzeil, imitatieleer en gelamineerde stoffen hebben vaak de neiging om onder je ‘gewone’ naaivoetje te blijven plakken. Daardoor wordt de stof niet goed getransporteerd, krijg je onregelmatige steken of raakt de bovenlaag van je vinyl beschadigd. Er zijn verschillende soorten naaivoetjes die ervoor kunnen zorgen dat vinyl wél zonder problemen door je naaimachine glijdt.

Een naaivoetje met glijzool, ook wel een Teflon voetje genoemd, zorgt ervoor dat kunstleer en tafelzeil veel beter getransporteerd worden door je naaimachine. Voor ieder type bernette en BERNINA naaimachine is er een geschikte naaivoet met glijzool in het assortiment. Voor mijn naaimachine, de bernette 38, is dat dit voetje:

Voor de BERNINA naaimachines zijn er veel verschillende voetjes beschikbaar die kunnen helpen bij het verwerken van moeilijk glijdende materialen. Er zijn zigzagvoetjes, een rechtsteekvoetje, een open borduurvoetje, en een ritsvoetje verkrijgbaar met een glijzool. Ook is er een rollenvoet die je voor dit materiaal goed kunt gebruiken.

Een tipje: Koop de originele die bij jouw merk naaimachine horen. Lang geleden kocht ik via Aliexpress een naaivoetje dat verkocht werd als Teflon voetje, maar toen het aankwam bleek het gewoon wit plastic te zijn, dat geen speciale glij-eigenschappen had. Jammer! De originele werken namelijk wel heel goed.

Je kunt ook een boventransport-voet gebruiken om vinyl te naaien. Een boventransport voet is een heel handig hulpmiddel om te gebruiken bij verschillende moeilijkere naai-karweitjes, zoals bijvoorbeeld wanneer streepjes precies moeten aansluiten of bij het naaien van zijde. Op dit moment loopt er een actie waarbij je bij aankoop van mijn naaimachine, de bernette 38, een boventransportvoet cadeau krijgt (zo lang de voorraad strekt).

Als je niet de beschikking hebt over een naaivoetje met glijzool of een boventransportvoet, dan kun je improviseren. GlideTapes is een soort sticker die bedoeld is om onder je computermuis te plakken, zodat deze goed glijdt. Je kunt het echter ook op maat knippen en aan de onderkant van de naaivoetje plakken. Je naaivoetje transporteert het vinyl dan perfect.

Maar als je van plan bent om vaker met vinyl te gaan werken, dan is een naaivoetje met glijzool of een boventransportvoet de investering zeker waard.

Gebruik de juiste naald

Het beste is om voor het naaien van vinyl leer-naalden te gebruiken. Als je die echter niet in huis hebt en je wilt toch meteen beginnen, probeer dan gewoon of het met je universele naalden maat 90 ook lukt. Ik moet eerlijk bekennen dat ik zelf met allerlei soorten naalden vinyl genaaid heb en er nooit problemen mee had. Maar mocht jij een machine hebben waarbij het allemaal niet van een leien dakje gaat, dan kan de juiste naald wel veel verschil maken.

Gebruik géén spelden

Spelden laten kleine gaatjes achter in je vinyl en dat is zonde. Gebruik liever Wonder Clips. Een merkloze variant daarvan is overigens voor een fractie van de prijs verkrijgbaar online.

Wat ook goed van pas kan komen is Wonder Tape. Het is een soort dubbelzijdige lijmstrip waarmee je naden e.d. aan elkaar kunt plakken zodat je geen spelden hoeft te gebruiken. De lijm in de Wonder Tape kan geen kwaad voor je naald of naaimachine en lost vanzelf op in de was.

Strijk niet of héél voorzichtig

Vinyl is synthetisch en smelt bij verhitting. Dus zet er niet zomaar je strijkbout op, want dan plakt het eraan vast. Soms kan het echter voorkomen dat je vinyl vouwen of kreuken heeft, omdat het bijvoorbeeld een tijdje opgevouwen heeft gelegen. In dat geval zet ik de strijkbout op de laagste stand, leg ik een dunne doek ertussen en strijk ik héél voorzichtig aan de achterkant (de stofkant) van het vinyl om de vouwen glad te strijken. Tijdens het naaien kun je met je vingers proberen naden glad te strijken of je kunt hiervoor een speciale rubber hamer gebruiken.

Gebruik een langere steeklengte

Tijdens het naaien laat je naald gaatjes achter in het vinyl. Bij een kleinere steeklengte maak je meer gaatjes dan bij een langere steeklengte. Gaatjes verzwakken het materiaal. Daarom is het verstandig om een langere steeklengte te kiezen. Ik gebruik meestal steeklengte 3, of zelfs nog iets langer, om vinyl te verwerken.

Dat zijn de belangrijkste tips! Ben je klaar om iets leuks te naaien van vinyl? Volgende week donderdag (8 februari) zet ik een tutorial op het BERNINA blog voor het maken van een tas in de vorm van een hart. Deze tas maakte ik van imitatieleer en is een leuk project voor Valentijnsdag! Dus ga alvast op zoek naar wat leuke vinyl… happy shopping en tot donderdag!