Hexagons zijn helemaal ‘in’, en het werken met kleurige lapjes ook. Een tijdje geleden heb ik via mijn FaceBook site een poll opgezet met de vraag of jullie het leuk zouden vinden als ik meer kleinere quiltjes zou maken via deze BERNINA Blog: keuze was boxkleed of babyquiltje (die komen later aan de beurt), maar veelal kreeg ik het verzoek om frisse quiltjes van klein formaat, het maakte niet uit wat.

Er werd flink op gereageerd, vandaar dat ik op hiervoor de Soft Felt Precuts 71 lapjes weer pak, om een nieuw project van te maken. Natuurlijk ga ik weer werken op de BERNINA 770QE, met het Open Borduurvoetje #20C.

Wat heb je nodig voor dit project (klik op de paarse links om direct naar het materiaal te gaan):
1 m (van 0.90m breed) Rasterquick Dreieck (blauw of grijs)
Print papieren malletjes/patronen
Pakket Soft Felt Precuts 71 lapjes
UHU/Pritt lijmstift (wateroplosbaar)
Bohin Glue pen (wateroplosbaar)
Papierschaar, stoffenschaar
100% Bamboe tussenvulling
Ecru achterkantstof
Lange quiltspelden, bv. Flower Pins
Machinegaren, voor het maken van siersteken: bij voorkeur een dikkere soort, dus dikte 40 of 30.
Quiltstof, bv. Mixology/Camelot met dots, voor afwerkrand en achterkant als je een quiltje maakt, voor achterkant/sluiting als je een kussen maakt – de afmeting is afhankelijk van het formaat waarop je werkt. 1 meter van 1.10m breed is een handige maat.
Binnenkussen of losse vulling voor als je een kussen maakt

De ondergrond waarop gewerkt gaat worden is ‘Rasterquick Dreieck’: een stevige vlieseline waar rechte lijnen op staan, maar ook lijnen die driehoeken, ruiten en uiteindelijk hexagons (zeshoeken) vormen. Veel quiltsters kennen dit van oudsher: materiaal dat je als ondergrond kunt gebruiken, en wat kan blijven zitten, als de lijnen blauw zijn, of wat (indien gewenst) weggescheurd kan worden als de lijnen grijs zijn.

Als je goed kijkt naar het Rasterquick Dreieck, kun je hexagons qua vorm zien: klein, groter en nog groter, hoe meer driehoeken/vakjes je erbij ‘telt’, hoe groter de hexagon wordt. De maat waar we mee gaan werken is 4 cm: dit is gemeten op een zijkant van de hexagon. Voor het gemak heb ik wat hexagons van dit formaat in een .pdf bestand gezet. Je kunt malletjes op dit formaat HIER downloaden en daarna (op 100%/ware grootte) uitprinten. Controleer of de zijden allemaal 4 cm zijn.

Er staan 6 gelijke hexagons op het patroonvel: knip er 1 uit, en gebruik dit malletje om de exacte vorm uit verschillende lapjes Soft Felt Precuts te knippen. Let erop dat je de Soft Felt hexagons niet te klein of te groot knipt! De andere papieren malletjes zijn reserve: je zult zien dat je af en toe per ongeluk bij het knippen van een Soft Felt hexagon ook wel eens in het papieren malletje knipt: de maat is dan niet exact meer. Dan pak je het volgende papieren malletje en gebruikt deze.

Na het uitknippen van het papieren malletje, leg je dit op het Rasterquick Dreieck van jouw keuze: kijk of het malletje exact over een hexagon vorm van het Rasterquick past.

En dan is het een kwestie van veel hexagons knippen uit het Soft Felt: leg de papieren mal op een door jou uitgekozen plek op een lapje Soft Felt, en knip zorgvuldig langs alle 6 de kanten. KNIP NIET TE VER DOOR: misschien wil je meer hexagons uit een lapje Soft Felt knippen, dat kun je alleen doen als de Soft Felt nog ‘heel’ is, en niet ingeknipt. Op de afbeelding hierboven zie je dat ik het papieren malletje op een bloemvorm heb gelegd: zo kun je vormen uitzoeken, als je dat wilt, maar dan verbruik je veel materiaal, omdat je er gaten in gaat knippen. Of je legt het malletje willekeurig op het Soft Felt, om zoveel mogelijk hexagons uit een lapje te kunnen halen.

Op 1 meter van 0.90m breed Rasterquick Dreieck kun je heel veel hexagons zetten: dan kun je daar een klein quiltje van maken. Ik heb een halve meter afgeknipt en dit weer in twee gelijke stukken geknipt: ik ga 2 kussens maken. Na het knippen van 2 gelijke maten heb ik het lege zijrandje weggeknipt: dat is niet nodig.

Bij het dubbel leggen van de halve meter ontdekte ik ook dat het midden – daar waar ik de twee stukken van elkaar af ga knippen – uitkomt op een halve figuur/driehoeken. Daarom heb ik daar ook een strookje weggeknipt, om op hele lijnen uit te komen. En dan straks even zien hoe de hexagons van Soft Felt uitkomen…

Dit zijn mijn basismaterialen: papieren malletjes, 2 vellen Rasterquick Dreieck, waarvan ik er één ga gebruiken om een klein quiltje te maken, en de ander om de voorkant van een kussen(hoes) te maken. Het formaat kan altijd nog kleiner gemaakt worden, als je bij het neerleggen van de hexagons van Soft Felt het formaat op een bepaald moment voldoende vindt.

En dan is het – na het knippen dmv. het papieren malletje uit Soft Felt lapjes – een kwestie van opbouwen vanuit het midden: hexagons van Soft Felt neerleggen op het Rasterquick. LET OP: het is echt belangrijk dat de Soft Felt hexagons ‘passen’ op het Rasterquick. Ze mogen niet te klein zijn, waardoor er openingen tussen de hexagons zouden ontstaan, maar zeker ook niet te groot, zodat ze over elkaar heen komen te liggen. Ze moeten precies passen op het vlak waarop je ze neerlegt.

Vul zo het hele vel Rasterquick Dreieck op. Bij de onder- en bovenranden knip je de Soft Felt hexagons HORIZONTAAL doormidden en leg deze halve stukken in de ontstane openingen.

Voor de zijkanten knip je de Soft Felt hexagons VERTICAAL doormidden en haalt er nog een stuk van de rechte kant af, voordat je ze in de ontstane openingen legt.

Kijk zelf hoe ver je wilt gaan qua maatvoering. Ik heb het hele stuk Rasterquick Dreieck opgevuld, en kwam toen tot de ontdekking dat de hele hexagons aan de rechterkant te ver zouden komen, dus heb ik een strook van het Rasterquick afgeknipt tot de zijrand tegen de punten van de hele hexagons aankwamen. Het hangt van het formaat van jouw keuze af of je dit ook moet doen.

Als je alle hexagons en delen van hexagons op het Rasterquick Dreieck hebt gelegd, en de opstelling van kleuren/prints naar je zin is, ga je ze in het midden vastzetten met UHU/Pritt lijm: dit is wateroplosbare lijm, die er voor moet zorgen dat de hexagons niet verschuiven als je ze met siersteken vast gaat zetten op een ondergrond.

Het zal niet altijd lukken om de hexagons helemaal tegen elkaar te laten liggen: soms zit er een hele kleine opening tussen: dat is niet zo erg, als de openingen maar niet te groot worden. Laat na het lijmen alles goed drogen, voordat je verder gaat!

Ik heb twee verschillende opzetten gemaakt: de eerste met willekeurig geplaatste hexagons. Bij deze opzet kun je ‘restjes’ kwijt. Dit wordt later een quiltje.

De tweede waarbij ik ‘Bloemen’ heb gevormd, waar ik later omheen ga werken om de bloemen goed uit te laten komen. Eerst per bloem zoveel mogelijk 6 hexagons bij elkaar gelegd (allemaal van Soft Felt met sterretjesmotieven, gewoon omdat het kan), of delen daarvan,

daarna het hart van de bloem en de overgebleven openingen tussen bloemen opgevuld met contrasterende kleuren/printjes Soft Felt.

Zo zie je ze alle twee: de ene iets groter dan de ander, wat geen probleem is: als je zo’n afmeting voor een kussen wilt gebruiken, terwijl het geen specifieke maat is voor een binnenkussen, kun je twee dingen doen: A) Zelf een binnenkussen maken van ecru stof en losse vulling, of alles B) alleen met losse vulling opvullen. Bij het eerste heb je dan de mogelijkheid om de buitenkant van het kussen eraf te halen (maak dan een hotel-sluiting), bij de tweede kan dat dan niet.

Van de tweede opzet ga ik een een kussen(hoes) maken.

Voor het quiltje; Leg voor de sandwich de volgende materialen op elkaar: 1) ecru stof, 2) 100% bamboe tussenvulling en als laatste 3) daar bovenop de hexagon opzet. LET OP: zorg ervoor dat de ecru stof en de bamboe tussenvulling ca. 5 cm aan alle kanten groter zijn dan je opzet van de hexagons: dit is om meer houvast te hebben bij het maken van de siersteken = quilten, vooral bij de randen. Een deel van deze bredere randen van de sandwich ga ik straks gebruiken om een bredere afwerkrand rondom het geheel te maken.

De reden dat je in dit stadium al op een sandwich werkt? Als je de steken maakt, heb je direct een quiltje, omdat je de siersteken door alle lagen heen maakt. Je hoeft na het maken van siersteken ( = quilten) alleen nog maar een afwerkrand langs alle kanten zetten. Ook al ga je de voorkant van een kussenhoes maken, quilt je het meteen dmv. de siersteken: de sandwich dient ook als versteviging.

Bij de eerste hexagon-opzet ga ik eenvoudige siersteken midden op de ‘naden’ zetten, oftewel lang alle zijranden van de hexagons. Ik kies steek 407 op mijn BERNINA 770QE die vanuit het midden begint en daar ook steeds weer terugkeert: dit om aan weerskanten van de ‘naden’ de steek symmetrisch te krijgen.

Proeflapje gemaakt van 2 lagen ecru en tussenvulling, even de hexagon vormen erop getekend.

Waar je met het kiezen van een siersteek op moet letten is hoe vaak deze steek op de 4 cm zijranden van de hexagons gemaakt kunnen worden: bij steek 407 kon dat nét geen 3 keer (1e poging), want ik moet de laatste steek ‘inhouden’. Daarna heb ik de steek verkort (van de standaard instelling afgehaald), waardoor de steek wel precies 3 x op de zijrand van de hexagons gemaakt zou kunnen worden.

Op het beeldscherm van de B770QE zie je dat je iets gewijzigd hebt: alles wat veranderd is wordt met geel aangegeven. Ik heb de steek iets verkort, en daarmee direct smaller gemaakt. Zo komt het precies uit, al zul je bij alle steken die je maakt toch uit moeten kijken en een beetje mee moeten geven of juist iets moeten inhouden om ‘uit’ te komen. Ik heb overigens de steek zodanig ingesteld, dat er steeds exact 3 afgepaste steken gemaakt worden: zo weer ik zeker dat ik niet te ver ga met de steken, maar op een hoekpunt uitkom. Kijk of dat bij jouw machine ook kan: houd je voet op de pedaal totdat de steek bij zo’n instelling (van 3 steken achter elkaar) echt stopt, dan pas ga je verder naar het volgende stukje.

Ook is het belangrijk om bij het vastzetten van de hexagons op te letten dat de randen van de Soft Felt stukjes niet omslaan, of uitrekken. Rustig werken dus.

Start altijd vanuit het midden van de sandwich en werk naar de kanten toe. Niet alleen met de korte stukjes, maar ook met lange stukken: werk dan weer vanuit het midden de andere kant op. Zo voorkom je dat je werk ‘opgeduwd’ wordt: dit is de beste manier van werken bij het quilten, ook al doe je dat met siersteken.

De siersteken maak ik met Magnifico/Superior Threads in frisse neonkleuren: groen (2199), geel (2195), roze (2008) en oranje (2193). Ik gebruik als ondergaren steeds een bijpassende kleur DecoBob/Wonderfil.

Eerst maak ik op korte stukjes steeds 3 steken met groen: ik sla steeds een hele rij hexagons over, en pak de daaropvolgende rij weer.

Daarna maak ik op de overgebleven korte stukjes steeds 3 steken met geel: zo worden alle korte stukjes volledig gemaakt.

De achterkant na het werken met twee kleuren bovengaren: de andere delen moeten nog bewerkt worden met steken.

Dan de lange rijen van steeds 3 steken: eerst met roze, vanuit het midden naar ene kant, en daarna vanuit het midden naar de andere kant. Hierbij gebruik ik mijn kniehevel, en zet de voetpedaal links: door de kniehevel kan ik het voetje omhoog laten zetten, om zo het werk te ‘knikken’ naar de andere richting. Ook bij het maken van deze roze stekenrijen sla ik steeds één rij over,

die vul ik dan op met de 4e kleur, steeds 3 steken, totdat alle zijkanten van de hexagons van Soft Felt bedekt zijn. Op de voorkant ziet het er vrolijk uit: frisse hexagons met leuke printjes en neon kleuren van de siersteken.

Op de achterkant kun je bekijken of alle zijranden van de hexagons bedekt zijn met steken: het moet een doorlopend patroon zijn van siersteken.

Het quiltje is qua middendeel klaar. De bredere uitloop van tussenvulling en achterkantstof ga ik benutten, door een 3 cm brede rand te maken van Mixology kleur Turquoise: deze stof ga ik ook voor de achterkant gebruiken – de ecru achterkant was om de ‘werk sandwich’ te maken, een mooie achterkant is om alle steken aan de achterkant weg te werken. Daarover later meer.

Tot zover deel 1. Volgende keer ga ik verder met het maken van siersteken op de tweede sandwich (hexagons bloemen), en beide quiltje/kussenhoes afwerken.

Kijk je dan weer mee?

Sylvia Kaptein
Sylvia’s Art Quilts Studio