BERNINA Corporate Blog –Al geruime tijd wil ik een rood-witte quilt maken, en heb daarvoor grote stukken rode (en witte) stof verzameld. Nu heb ik al eens meegemaakt dat een rode stof op een witte stof kan gaan ‘bloeden’= doorlopen: de verfstof kan loslaten zodra je bv. lijnen van markeringsstiften die wateroplosbaar zijn wilt weghalen met een vochtig doekje (is mij al eens overkomen dat de rode verfstof in de witte quiltstof doorliep), en bij het wassen van zo’n quilt, en dan wil ik absoluut voorkomen.
Nu zijn de quiltstoffen van tegenwoordig voorzien van chemische stoffen die de fabrikant heeft aangebracht om het doorlopen van kleuren/verfstof te voorkomen. Maar zeker is het niet dat dit overloop van kleuren voorkomt. Nu zul je dat niet merken als je de rode stoffen bij andere ‘donkere’ stoffen gaat gebruiken, maar wél als de contrasten enorm zijn: rood/wit, maar bv. ook blauw/wit of donkergroen/wit. Dus…. moet ik de roze stoffen nu voorwassen of niet? Dan maar eerst even alles op een rijtje zetten.
Voordelen voorwassen
- Zekerheid dat de rode quiltstoffen niet meer doorlopen op lichtere/witte stoffen die in dezelfde quilt gebruikt worden bij het gebruik van een vochtig doekje om bv. markeringen uit te wassen.
- De quilt kan met gerust hart gewassen worden als dat nodig is zonder dat men bang hoeft te zijn dat de rode stoffen op de lichtere/witte stoffen doorlopen. Ook bij het morsen van water of andere vloeistoffen op een rood/witte quilt zou dan geen probleem meer moeten zijn.
- De stoffen worden voorgekrompen: bij wassen van de quilt kunnen de stoffen dan niet meer verder krimpen, mits een veilig wasprogramma wordt gebruikt. Dan zou je eigenlijk ook de andere (witte) stoffen moeten voorwassen, om gelijkwaardige resultaten te krijgen.
- Bij het maken van een baby quilt worden alle chemische stoffen die bij het vervaardigen en kleuren van de quiltstof gebruikt zijn weggewassen. De quilt kan dan zelfs in een box of kinderwagen gelegd worden, waarbij men zich geen zorgen hoeft te maken als een baby erop sabbelt.
Nadelen voorwassen
- Beschermlaag die de fabrikant op de stoffen aangebracht heeft kunnen verwijderd zijn: dat betekent dat de vuilafstotende laag minder is of zelfs verdwenen kan zijn.
- Rafelranden van grote stukken stof moeten eerst afgewerkt worden om verder rafelen (in de wasmachine) te voorkomen.
- De stoffen kunnen krimpen: de fabrikant heeft ze voorzien van een bewerkingsproces waarbij de katoenen vezels van de quiltstof uitgerekt worden. Door voorwassen wordt deze stof verwijderd – geheel of gedeeltelijk – waarna de katoenen vezels weer in de oorspronkelijke (natuurlijke) stand terug willen gaan, wat krimp betekent. Mede hierdoor worden de stoffen kreukelig en moet en zeker met een stoomstrijkbout gestreken worden, om alles net zo glad te krijgen als voor het wassen.
- De stoffen moeten in de wasmachine voorgewassen worden, daarna eventueel in de droger (?) en dan allemaal gestreken – dit kan eventueel ook per kleiner stuk tijdens het maken van de quilt) voordat ze gebruikt kunnen worden voor de patchwork onderdelen van een quilt: een flink werk.
De doorloop-test.
Allereerst kan ik de ‘doorloop-test’ doen. Per stof neem ik een wit kopje, dat ik vul met schoon water. Ik leg een stukje van de stof in het water – per stof een kopje, dus niet alles bij elkaar, want dan weet je nóg niet welke stof eventueel doorloopt. Dit laat ik minimaal een half uur zo staan. Als het water rood kleurt, dan weet ik dat er overtollige verfstof aanwezig is, en moet ik de stoffen voorwassen. Als het water helemaal schoon is, dan hoeft het niet…
Na een half uur zag water het redelijk helder uit (op de foto hierboven lijkt het of het water iets rood gekleurd is, maar dat komt door de weerschijn van de stukjes stof), nadat ik het stukje stof eruit gehaald had: dat zou betekenen dat ik de stoffen NIET voor hoeft te wassen. En dat zou een hoop werk schelen. Maar: hoe zeker is deze test? En durf ik het aan om een grote quilt voor op ons bed te maken, wat lange tijd in beslag zal nemen tussen alle andere werkzaamheden door, om naderhand tot de conclusie te komen dat de rode verfstof TOCH doorloopt?
Nog een keer getest, met andere stukjes stof, maar dan met kokend water gebruikt: en dán zie je dat er wat kleurstof loskomt. Maar, de quilt zal ik nooit in de kookwas doen. Dat is overigens ook een overweging: maak je een werkstuk dat aan de wand komt te hangen? Dan zul je het nooit wassen, dus is voorwassen van stoffen niet écht nodig. Maak je een quilt voor je bed (of voor een baby) dan kun je deze wel gaan wassen; zeker als er witte stoffen inzitten, die smoezelig kunnen worden door het aanpakken en gebruik.
Dus… voorwassen. Omdat het in dit geval om hele grote stukken stof gaat – sommigen zijn 2 1/2 of 3 meter lang – wil ik dit via de wasmachine doen.
Maar dan ga ik eerst de rafelranden = afgeknipte zijkanten locken. Ik ben namelijk bang dat de rafels die er al zijn alleen maar langer en meer worden, en de stof daardoor een groot stuk onbruikbaar wordt.
Hiervoor gebruik ik de BERNINA Overlock 1300MDC: ik heb er zwart lockgaren op staan, en dat laat ik maar zo: het gaat er om dat de rafelranden afgewerkt worden om verder rafelen te voorkomen. Achter elkaar zet ik de zijkanten onder de lockmachine – en dat gaat als een trein. Voordeel van een lockmachine is niet alleen de mooi afgewerkte naden en het direct recht afsnijden daarvan, maar ook dat het garen voor de grijpers zowel als voor de naald(en) op een grote klos zit, waardoor je niet – zoals bij een naaimachine – vrij snel door je ondergaren heen bent.
Dit is de zijrand van een rode stof voordat deze afgewerkt werd: veel rafels, die alleen maar erger kunnen worden.
Zo werk ik snel alle zijkanten van de rode stoffen af.
En dan alles in de wasmachine, eventueel droger of op een wasrek totaal droog laten worden en dan strijken. Ik ben nog wel even bezig!
Quiltgroeten,
Sylvia Kaptein
Sylvia’s Art Quilts Studio
Lees bovenstaande goed voordat je stoffen direct voorwast: het scheelt een hoop werk als het niet nodig is! Maar het blijft een persoonlijke keuze.
Hoi Sylvia,
Wat is dat toch met rood? Ik heb precies hetzelfde haha. Mijn quilttop is wit met een donkere taupekleur en de achterkant wordt bloedrood met daarin nog een paar blokken die ik over had van de voorkant.
De kleurtest die ik heb gedaan, is een stukje stof goed nat maken en die vervolgens met een heet strijkijzer op een overschot van de voorkant strijken. Meerdere keren gedaan voor het geval dat. En gelukkig gaf het rode stukje stof niet af.
Kan ik met de methode die ik heb gedaan ook met een gerust hart, zonder voor te wassen, m’n achterkant in elkaar zetten? Het wordt overigens een bedquilt, kingsize.
Rood blijkt wel de lastigste kleur te zijn, qua (quilt)stoffen en doorlopen, hoewel het met andere kleuren ook kan gebeuren. De vraag is hoe vaak je je quilt gaat wassen, na het maken. Ikzelf leg een quilt na verloop van tijd buiten om op te frissen, en was ze niet (veel).
Als de methode die je beschrijft goede resultaten brengt, werk daar dan mee: een mens kan niet zonder risico leven, toch? Anders zou je nooit rode en witte/beige stoffen bij elkaar kunnen gebruiken, terwijl we aan hele oude quilts kunnen zien dat men dat vroeger ook deed.
Van veel quiltsters hoor ik dat ze goede resultaten bereiken met color catchers: anti-kleur doekjes die de overtollige verfstof opvangen, als ze dan toch alles in de machine wassen. Zelf nog niet uitgeprobeerd, maar het is wellicht een idee.
Hallo, dankjewel voor deze informatie. Ik quilt nu zo’n 40 jaar. Ik heb mijn stoffen altijd voorgewassen. Dat blijf ik ook doen ondanks dat het een klusje is. Nieuwe lappen meteen in de machine, kleine lapjes in een waszakje. Met een fijnwasmiddel en kleurendoekjes op 30°. Ik doe dit altijd, dit is een routine ondanks de nadelen. Ik kan hier niet meer mee stoppen want ik sorteer mijn stoffen op kleur en ik wil niet gewassen en ongewassen stoffen combineren, ik denk dat je dan echt problemen krijgt. Ik stijfsel ook wel mijn stoffen dan werkt het later prettiger. Hierna hang ik ze zo glad en strak mogelijk op een wasrek, nooit in de droger want dan krijg je een soort stofprop. Hele quilts doe ik overigens altijd in de droger. De rafels knip ik eraf als ik ze met de stoombout glad strijk. Dan vouwen en op kleur bij de rest van de lapjes. Ik heb nooit een kleur doorloop probleem gehad.
Best veel werk, Titia, maar als het de moeite loont heb je het er voor over.
Bedankt voor je reactie, ik heb meer het gevoel dat ik niet meer terug kan. ? De hoeveelheid werk valt wel mee, het is nu meer routine.
Dank je wel Sylvia. Heldere afwegingen. Simpele proefjes, maar je moet er maar opkomen.
Hoi Mirjam,
Graag gedaan. Tja, het blijft inderdaad een afweging: wel of niet voorwassen. Gelukkig kun je het eenvoudig uitproberen, voordat je alle moeite van voorwassen doet…
Ik was altijd mijn stoffen voor. En ik begrijp niet zo goed waarom je krimpen bij de nadelen van voorwassen schrijft? Want dat is juist 1 van de redenen waarom ik voorwas: als ze dan krimpen, dan krimpen ze voor ik ze heb verwerkt. Door ze eerst te wassen en eventueel te laten krimpen, zal mijn werkstuk niet meer krimpen nadat het klaar is.
Als de – door de fabrikant bewerkte – quiltstoffen krimpen door voorwassen, staat de katoenvezel weer in de ‘oorspronkelijke’ onbewerkte stand. Dat betekent dat de stof ‘dichter’ is geworden, het weefsel is daardoor totaal anders dan de fabrikant met de bewerkingen heeft bedoeld. Prints kunnen hiervoor kleine verstoringen krijgen, wat vooral optreedt als deze quiltstoffen op hoge temperatuur voor gewassen worden.
Er zijn verhalen bekend van quiltsters die alles in de kookwas gooien, omdat ze hun quilt naderhand ook willen kunnen wassen, en zo het idee hebben dat alle problemen daarmee voorkomen worden. Je stof wordt daar niet mooier van. Soms verbleken stoffen, worden wat vager, waardoor de heldere kleur verdwijnt (en nogmaals ook de vuil-afstotende bewerkingen die er op aangebracht zijn).
Bij goedkopere katoenen stoffen die men soms ook voor quilten gebruikt kan het effect drastischer zijn, die zelfs na het voorwassen blijven krimpen, omdat die stoffen teveel uitgerekt zijn bij het weven. Dus na één keer voorwassen hoeft het effect niet blijvend te zijn.
Het gaat eigenlijk om het totale plaatje: maar elke quilt(st)er moet doen wat ze denkt dat voor haar/hem werkt. Het blijkt uiteindelijk een persoonlijke keuze.