BERNINA Corporate Blog –Eén van de meest intimiderende dingen aan lingerie naaien zijn de elastieken. De vragen die ik vaak krijg zijn: ‘Hoeveel verschillende elastieken kan je nodig hebben voor een BH? Welke soort elastiek heb ik nodig om een slipje te maken? Hoe krijg ik het elastiek mooi genaaid zodat het toch strak blijft?’.
Ik help je vandaag uit de nood met je alles te vertellen over picot elastiek en toon je heel wat voorbeelden van zelfgemaakte lingerie waarin picot elastiek verwerkt is.
Wat is picot elastiek?
Picot elastiek is een elastiek met boogjes (of picots) aan één zijde. Er is meestal een meer pluche kant die tegen je huid komt aan de binnenkant van het stuk en een ruwere kant die niet zichtbaar of voelbaar is.
Picot elastiek wordt bij lingerie gebruikt om de rand van je stof af te werken. Het zorgt ervoor dat het stuk mooi op je huid blijft en kan ook voor steun zorgen bv bij de onderkant van een BH of bralette.
(voorbeeld: de beha en jaretelle hebben elk dezelfde elastieken in 2 formaten)
Letterlijk is picot elastiek enkel de soort met de kleine boogjes, maar je hebt heel wat verschillende soorten lingerie elastiek met fantasietjes aan de buitenrand die op dezelfde manier verwerkt worden in je lingerie-stuk en ik daarom allemaal picot elastiek noem. Hieronder zie je enkele andere voorbeelden. Bij de onderste voorbeeld is het een paspelrand. Opnieuw dezelfde werkmethode als picot elastiek, maar je ziet een mooie rand van het paspel elastiek.
Hoe kies je picot elastiek?
Je vindt picot elastiek in alle maten, gewichten en sterktes. De dunste en slapste elastieken zijn voor de slips. Daarmee werk je bijvoorbeeld de beenuitsnijdingen af. De breedste en stevigste picot elastieken zijn doorgaans voor de onderrand van een BH of bralette. Een picot elastiek van 2cm breed kan je echt niet gebruiken aan de beenuitsnijding van een slip. En een dun en slap elastiekje van 7mm kan je onmogelijk gebruiken onderaan je BH.
Bij het uitkiezen van je elastiek moet je dus naast de kleur ook kijken naar de functie.
In kant en klare lingerie pakketten zitten vaak qua kleur mooie passende elastieken, maar als er geen één steviger picot elastiek in zit, kan je er geen BH mee maken. Hou daar zeker rekening mee als je een pakket koopt, en vraag eventueel zelf aan de zaak of je met het gekozen pakket een bepaald patroon zal kunnen maken.
Ideale breedte van picot elastiek (of toch mijn voorkeur):
- Beenuitsnijding slip: 0,5 tot 1cm
- Taille slip: 0,5 tot 2 cm
- Onderrand BH: 1,2 tot 2 cm
- Oksel en rug BH: 1 cm
- Decollete en cuprand BH: 0,5 tot 1 cm
Naadwaarde van het patroon aanpassen aan je picot elastiek
Bij een lingerie patroon zit soms wel en soms geen extra naadwaarde voor het picot elastiek inbegrepen. Dit moet je uitpluizen alvorens je de stof knipt!!
Zit er geen extra naadwaarde bij? Dat is bijvoorbeeld het geval als het patroon normaal afgewerkt wordt met biais elastiek. Dan teken je de breedte van je picot elastiek erbij als naadwaarde.
Zit er wel een naadwaarde voor picot elastiek in het patroon? Meet dan na hoeveel die exact is. Heb je een elastiek van 5mm en is de naadwaarde 1cm, dan haal je er dus een halve centimeter van weg.
Hoe naai je het picot elastiek?
Je naait het picot elastiek met een zigzagsteek op de naaimachine. Ik gebruik daarvoor mijn BERNINA 475 QE en de zigzagsteek stel ik vaak in op 3,6 breedte en 2,5 lengte. Maar dat kan verschillen naargelang de breedte van mijn elastiek.
Je stikt in 2 stappen.
Eerste passage
Eerst leg je het elastiek tegen de rand die je wilt afwerken. De goede kant van de stof naar boven en de pluche kant van het elastiek naar boven.
Ik gebruik voor het aanbrengen van elastiek het liefst de Boventransportvoet #50 omdat de doorvoer vlotter gaat en de steek daardoor mooier uitkomt. Zonder boventransportvoet is de zigzag vaak te dicht opeen doordat het werkstuk niet goed onder de voet doorglijdt. Je kan dan de zigzag langer maken, de persvoetdruk wat verminderen, of desnoods een beetje het werk onder de voet mee (trekken) begeleiden. Het uitzicht van een elastiek die in golfjes op de stof ligt in plaats van mooi strak, is vooral hieraan te wijten. En de boventranportvoet lost dat mooi op.
De eerste passage stik je tegen de linker rand (de binnenste rand van het elastiek). Hiervoor zet ik mijn naald op uiterst links.
Zorg dat je tot tegen de picots stikt, maar niet er voorbij.
Trek lichtjes aan het elastiek terwijl je stikt. De mate waarin hangt af van de sterkte van het elastiek, maar ook van de plaats van het werkstuk. Aan de holtes en curves trek je doorgaans iets meer dan aan de rechte stukken.
Knip aan de binnenkant van het werkstuk de naad van de stof bij tot tegen het stiksel.
Als ik met mesh of andere doorzichtige stoffen werk, knip ik de naad niet bij. Bij het keren zie je dan de onregelmatigheden van een bijgeknipte naad en dat staat minder netjes.
Tweede passage
Draai het elastiek naar de binnenkant. Nu stik je opnieuw met het elastiek bovenaan en aan de linker kant. Je stikt met dezelfde zigzagsteek en opnieuw tot tegen de rand van het elastiek, maar niet erover.
Tijdens het stikken rek je het elastiek niet meer uit.
Het picot elastiek aan de onderrand van de BH kan je in de 2e passage ook stikken met een gestikte zigzag.
De eerste passage zal niet zichtbaar zijn aan de buitenkant van het afgewerkt stuk, de tweede passage wel.
Alternatieve techniek
Soms kun je ervoor kiezen om het picot elastiek in 1 passage te stikken. Dit is het geval als je al een afgewerkte stofrand hebt. Zoals bij kant met een afgewerkte rand, of als je zelf een rolzoom hebt aangebracht zoals in mijn onderste voorbeeld (zie foto’s).
In dit geval plaats je het elastiek aan de binnenkant van het werkstuk met de pluche kant omhoog en stik je het vast met een brede zigzagsteek. Is je elastiek 1cm breed, neem dan gerust 5mm breedte voor je zigzag. Heb je een elastiek van 2cm breed, dan kan je ook in 2 rijen stikken, zoals bij onderstaande beha.
Hoe hard moet je aan het elastiek trekken?
Bij de eerste passage zet je rek op het elastiek, bij de tweede passage niet.
Hoe hard je trekt is van veel factoren afhankelijk en daarom geef ik daar niet graag een standaard antwoord als ‘15% van de lengte van het stuk af doen’ op.
Als je een patroon volgt, staat daar vaak bij beschreven hoe lang je elastiek moet zijn. Dat is gemakkelijk om te volgen en kan je een goede indicatie geven. Maar dan nog kan het resultaat er verschillend uitzien en aanvoelen als je met verschillende elastieken werkt.
Bijvoorbeeld bij de patronen van Madalynne Intimates moet je meestal amper rek geven. Ze zijn op die manier ontworpen. Bij de patronen van De Lingerie Academie moet je net wél veel rek geven op het elastiek, meer dan ik instinctief zou doen. Bij deze laatste staat altijd mooi aangegeven hoeveel centimeter elastiek je moet gebruiken per deel van je werkstuk. Maar ook daar raad ik aan om het enkel te markeren en niet af te knippen zodat je tijdens het naaien nog wat speling hebt.
Enkele plaatsen waar ik telkens iets meer rek zet, is thv de lies (je wilt niet dat het daar gaat gapen), thv de grootste curve op het zitvlak en thv de oksel. Bij het kruisje geef je niet te veel spanning en op de taillerand van de slip hoeft dat ook niet.
Belangrijk om te weten, is dat het naaien van elastiek wat ervaring vergt en je dus vooral veel moet oefenen. Zo krijg je vanzelf de ‘feeling’ voor het elastiek.
Nog meer weten?
Heb je nog wat meer begeleiding nodig? Je kan één van mijn workshops volgen, in real life of online. Of je kan ook een afspraak maken voor een privé sessie (online of in real life).
Weet je niet direct waar je dit elastiek kan kopen? Vraag het zeker eens aan je eigen stoffenwinkel, want vaak hebben ze wel iets liggen. En hier kan je een gratis gids downloaden met webshops die lingerie materialen verkopen.
Liefs,
Clio
Dat doet me heel erg plezier dat je de koudwatervrees gaat overwinnen! Het is gewoon een kwestie van proberen, eerst op een proeflapje. Ik ben overtuigd dat je gaat genieten van die zelfgemaakte onderbroeken. Veel succes!!
Hallo Clio, dankjewel voor je heldere uitleg over het elastiek. Veel van mijn vragen zijn beantwoord in dit artikel. Misschien moet ik wat doen aan mijn koudwatervrees voor het naaien met kant en het picot-elastiek. Voor een vrouw van -laten we zeggen- iets gevorderde leeftijd is het niet altijd makkelijk om goed passende en vooral comfortabele lingerie te vinden. Ik ga er binnenkort mee aan de slag. Ik heb er zin in. Nogmaals dank.